Yasaklanmaya Çalışılan Ülkelerde Bitcoin Hacmi Büyüyor

Geçtiğimiz hafta içerisinde kabine üyelerinden Bitcoin aleyhinde demeçler duymaya başladık. Kimi kabine üyeleri Bitcoin’in bir balon olduğuna dikkat çekerken, medyada ise Bitcoin işlemlerinden KDV ve gelir vergisi alınabileceği yönünde haberler çıktı.

İlk olarak ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Bitcoin’in 1600’lü yıllarda yaşanan ve finans tarihinin en büyük balonlarından biri kabul edilen lale çılgınlığını bile geride bıraktığını ve bu spekülasyondan uzak durulması gerektiğini belirten açıklamalar yaptı.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ise Bitcoin’i global bir saadet zincirine benzetti ve alt zeminin bulunmadığını belirtti. Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş ise kimi ülkelerin Bitcoin’i yasaklarken kimilerinin desteklediğini, ülke olarak bizim tavrımızın henüz netleşmediğini belirtti.

Ülkemizde bu gelişmeler yaşanırken, Bloomberg’de yayınlanan bir haberde ise regülatörlerin Bitcoin ticaretini engellemeye çalıştığı ülkelerde Bitcoin işlem hacminin hızla yükseldiği belirtildi. Haberin detaylarına baktığımızda özet olarak iki konu göze çarpıyor:

• Gelişmekte olan ülkelerdeki aracısız para transfer işlemlerinin büyüklüğü ABD’yi geride bıraktı.
• Sanal para birimlerine ilişkin olarak Merkez Bankaları riskler konusunda uyarılarda bulunuyor.

Bitcoin ticareti gelişmekte olan ülkelerde bu yıl daha hızlı bir büyüme gösterdi. Bitcoin ticaretinde en hızlı artış ise Bitcoin işlemlerinin yasaklanmaya ya da engellenmeye çalışıldığı ülkelerde göründü. Bu olan bitene, Satoshi Nakamoto bir yerlerden gülümsüyordur. Her şeyden önce, banka ve devlet gözetiminden kaçınma ve enflasyonun etkilerinden uzak durma, Nakamoto’nun 2008’de Bitcoin’i yarattığında aklında olan konulardı.

LocalBitcoins verilerine göre, başlıca gelişmekte olan ülkelerdeki aracısız Bitcoin ticareti, dünyanın en büyük pazarlarından biri olan ABD’yi geride bıraktı. Merkez Bankalarının Bitcoin’in yerel ticaretine son verdiği Çin ve Rusya‘da ise talep artıyor. Bitcoin madenciğinin yasaklandığı Venezuela‘da, aşırı enflasyon talebin artmasına neden oldu. Brezilya ve Kolombiya’da, vatandaşlar sanal para risklerine ilişkin yapılan duyuruları görmezden geliyor.

2017 yılı içerisinde Bitcoin işlem hacimlerinin ülkeler bazında artışı aşağıdaki grafik üzerinde gösterilmiştir.

San Francisco merkezli Blockchain Capital LLC‘nin araştırmanın müdürü Spencer Bogart bu durumu şöyle değerlendirdi: “Gelişmekte olan piyasa ülkelerinden gelen güçlü ilgi, nispeten daha az istikrarlı yerel para birimlerine veya finansal ve ekonomik krizlere daha fazla maruz kalmanın bir yansıması olabilir. Bu durum, Bitcoin gibi alternatif bir sistemi nispeten cazip kılıyor.”

Kripto para birimlerinin arkasında merkez bankalarına veya finansal kuruluşlar yok. Sanal para birimleri online borsalarda işlem görüyor ve dünyanın herhangi bir yerine transfer edilebiliyor. Böylece sanal para sahipleri mali kontrollerden de kaçınabiliyorlar. İlave olarak, Bitcoin’in yaratıcıları merkez bankalarının para basması sırasında oluşan enflasyonun önüne geçebilmek için de kazılabilecek para birimi için bir limit belirledi.

Otoritelerin yerel borsalarda Bitcoin ticaretini yasakladığı Çin’de işlem hacmi bu yıl dolar bazında yüzde 2.000’den fazla arttı. Başkan Vladimir Putin’in dijital para birimlerinin kullanımında “ciddi riskler” bulunduğunu söylediği Rusya’da ise artış neredeyse yüzde 200. Bu arada, ABD’de ise işlem hacmi yaklaşık yüzde 20 oranında büyüdü.

Dünyanın en popüler kripto para birimi Bitcoin fiyatında bu yıl gerçekleşen yüzde 1,700 artış, küçük ölçekli spekülatörlerden aracı kurumlara kadar herkesi cezbetmeye başladı. Geride bıraktığımız haftanın başında Wall Street’te Cboe Global Markets Inc‘in borsasında Bitcoin vadeli işlemleri başladı. Benzer vadeli işlemler 17 Aralık’ta CME Group Inc‘in borsasında da başlayacak.

Bitcoin’in vadeli piyasalarda işlem görmeye başlayacağının duyurulmasının, Bitcoin fiyatlarına etkisini aşağıda görebilirsiniz.

Google’da yapılan aramalara ilişkin istatistikleri veren Google Trends uygulaması da gelişmekte olan ülkelerde Bitcoin ilgilisini doğruluyor. Google’da Bitcoin’e ilişkin en çok arama yapılan 6 ülkeden 5 tanesi gelişmekte olan ülkeler kategorisinde.

Google Trends listesinin tepesinde bulunan Nijerya’da sanal para işlemleri bu yıl %1500 artış göstermiş durumda. Nijerya’da kripto para birimlerine ilgi artarken, Nijerya para birimi naira ise yıl içerisinde %12.4 değer kaybetti. Öte yandan yüksek enflasyonun ve kur kontrollerinin sürdüğü Venezuela’da ise Bitcoin işlem hacmi bu yıl içerisinde 10 kat arttı.

Bitcoin fiyatındaki bu denli artışlardan sonra yerel Bitcoin borsaları ile global borsalar arasında da fiyat farkı belirginleşmeye başladı. Örneğin, Nijerya’daki yerel bir borsada Bitcoin’in fiyatı ABD’den %15 daha fazla. Siz de Türk borsalarında Bitcoin ile işlem yaparken bu farkları dikkate alın. Genellikle yerel borsalar ile global borsalar arasında büyük fiyat farkları olabiliyor.

Bitcoin fiyatına ve Bitcoin’in geleceğine ilişkin yorumlarınızı aşağıda yer alan yorum bölümü aracılığıyla bizlerle ve diğer okuyucularımızla paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Bloomberg