Eski Köye Yeni Adet Kredi

Birkaç haftadır, ING Bank’ın “eski köye yeni adet” temalı reklamları dönmeye başladı televizyonlarda. Bu reklamlardan bir tanesi mevduat diğeri de kredi temalı. Mevduat temasında, vadesinden önce parasını çekmeye giden bir vatandaşa, “faizi kaçacak” argümanıyla, klasik hesaplarda vadesinden önce çekilen paraya faiz ödemesinin yapılmadığı, ama ING Bank’ın sunmuş olduğu Turuncu Hesap sayesinde vadeli mevduatınıza günlük faiz işletildiğini ve ne zaman isterseniz paranızı faizi ile birlikte çekebileceğiniz vurgusu yapılıyor. Kredi temasında ise, fatura teslimatına gelen bir memurun, faturayı teslim ederken “4 numaralı komşu borcunu hep geciktirdiği için size yazıyoruz” metniyle, bankacılık sistemine bir öz eleştiri getirip, artık borcuna sadık müşterilerine daha düşük faizli kredi imkanı sunduklarının mesajını veriyor. Bugünkü yazımızın konusu da kredi ürünlerine getirilen bu yenilik.

Hepimizin bildiği gibi, bankaların sağladıkları hizmet ve ürünler için bir liste fiyatı oluyor. Genellikle şubede yöneticilerin inisiyatifiyle, bu oranlarda bir takım esnetmeler yapılıyor olsa da, müşterilere sunulan oranlar üç aşağı beş yukarı benzerlikler gösteriyor. ING Bank’ın “eski köye yeni adet” temasıyla sunmuş olduğu yeni kredi ürününde ise, artık borcuna sadık olan müşterilere daha düşük oranlı kredi imkanının sağlandığı müjdesi veriliyor. Peki bu nasıl mümkün olacak? Bugüne kadar, bankalar yönettikleri portföyde bir takım sistematik risklerin maliyetini, müşterilerin geneline yansıtıyor ve bütün müşteriler benzer hizmetler için aynı maliyete katlanıyorlardı. Örneğin 100 müşterisi olan bir banka, bu müşterilerden 5’ine kullandıracağı kredilerin batacağını, tarihi dataları da referans alarak tahmin ediyor ve batacak müşterilerden doğabilecek zararları da, ürün fiyatlarının üzerine ekleyip, herkese aynı fiyatı sunuyordu. Böylelikle, ING Bank’ın reklamında da belirttiği gibi, hiç tanımadığımız bir vatandaşın kredi borcunu ödeyememesi sonucu, biz normalden daha yüksek oranlarda kredi alıyorduk. ING Bank’ın literatürde “risk bazlı fiyatlama (risk based pricing)” olarak anılan sisteme geçisiyle, artık banka kredi portföyünü bir bütün olmaktan çıkarıp, parçalara ayıracak ve bir takım sınıflamalara gidecek. Sınıfladığı bu müşterilere de farklı oranlar sunmaya başlayacak. Bunun ilk etabını, borcuna sadık müşterilerine sunduğu düşük faizli kredi imkanı oluşturuyor. İlerleyen aşamalarda, nasıl ki borcunu günü gününe ödeyen müşteriler ucuz borçlanabiliyor ise, borcunda sürekli gecikme yaşayan müşteriler de daha yüksek maliyetlere katlanmak durumunda kalacak.

Peki, ING Bank, borcumuza sadık olup olmadığımızı nasıl anlayacak? Banka’nın şu an için buradaki kriteri Kredi Kayıt Bürosu (KKB) puanı 1.700 üzerinde olan müşteriler. Bildiğimiz gibi, uzun zamandır bankalar oluşturdukları bir konsorsiyum ile, müşterilere ilişkin kredi bilgilerini birbirleriyle paylaşıyor ve KKB aracılığıyla, bir takım yöntemler kullanılarak müşteri için bir skor oluşturuluyor. Bu sizin karne notunuz gibi. Eğer ödemelerinizi geciktirir veya hiç yapmazsanız, sık aralıklarla kredi kullanırsanız veya bankaların size sağlamış olduğu kredi limitlerini sonuna kadar kullanmışsanız, KKB puanınız yani karne notunuz düşüyor. Kredi Kayıt Bürosu’nun bu skoru hesaplarken ne tip algoritmalara kullandığı maalesef kamuya açık değil, ama genel olarak ING Bank’ın reklamında da bahsedildiği gibi, borcuna sadık müşterilerin skorlarının yüksek, borcunu geciktiren müşterilerin KKB skorlarının düşük olduğuysa bir gerçek. KKB skorlarınızı, Kredi Kayıt Bürosu’nun kendi web-sitesindeki internet şubesi veya SMS aracılığıyla, cüzi bir ücret karşılığında öğrenebiliyorsunuz. Öte yandan, hali hazırda çalıştığınız bankanın internet şubesi veya şubesi aracılığıyla da 10-15 TL ücret ödeyerek bu raporu temin etmek mümkün. KKB’nin kredi skorunu başka bir yazıya bırakır ve konumuza dönersek, kredi skorunuzun 1.700 puanın üzerindeyse ve bu aralar kredi kullanmayı düşünüyorsanız ING Bank’ın bu ürününden faydalanabilirsiniz. 18 ay vade ve 100bin TL’ye kadar olan tutarlarda krediyi 0.79% aylık faiz oranıyla kullanabilme imkanınız var.

ING Bank’ın bu yeni ürününü, yakında diğer bankalar da uygulamaya başlayacaktır. Dolayısıyla, sayın okuyucularımız, kredi ödemelerinizi gününde gerçekleştirin ve iyi bir skor oluşturmaya çabalayın. Hepimizin bildiği üzere, finansal kuruluşlar diğer tüm ticari şirketler gibi kar etmek amacıyla çalışırlar. Eğer, kendi karlarından vazgeçerek bir müşteri grubuna düşük faizli kredi vermeye başlamışlarsa, bir başka müşteri grubuna da daha yüksek faizlerle kredi vermeye başlayacaklarını tahmin etmek zor olmasa gerek. Bilinçli bir tüketici olarak, satın aldığımız ürün ve hizmetlerde yüksek kalite/düşük fiyat dengesini, kullandığımız finansal ürünlere de yansıtabilmek için KKB skorunuzu yükseltmeye çalışın. Böylelikle, ilerde kullanacağınız kredilere daha az faiz ödeme şansını elde etmiş olacaksınız.