Devlete ait Bankalar
2001 krizi sonrası bağımsız düzenleyici ve denetleyici kurum yapısı sayesinde sağlam temellere oturmayı başaran Türk bankacılık sisteminde şu anda 52 banka faaliyet göstermekte. Geride bıraktığımız son 10 yılda bankaların bir çoğu yabancılara satılmış olsa da ülkemizde devlete ait bankalar bulunmakta. Bugün itibarıyla 52 bankadan 10 tanesi devlete aittir. Peki hangi bankalar devlete ait?
Devlete ait bankaları 4 ayrı grupta inceleyebiliriz: Mevduat, Katılım, Kalkınma ve Fon bankaları. Mevduat bankaları, mevduat toplama iznine sahip bankalardır ve genellikle bütün bankacılık faaliyetlerini gerçekleştirirler. Katılım bankaları İslami usüllere göre faaliyet gösterirler ve mevduat toplama izinleri vardır. Kalkınma ve Yatırım bankaları genellikle belirli bir amaca yönelik kurulurlar. Örneğin Türk Eximbank ihrcatın finansmanında rol alırken, İller Bankası yerel yönetimlerin projelerinin finansmanına aracılık eder. Fon bankaları ise TMSF’ye devrolmuş bankalardır. Bu grupta yer alan bankalar her ne kadar bankacılık lisansına sahip olsalar da faal olarak bankacılık faaliyeti yürütmezler. Devlet bankaları şunlardır:
| Devlete ait Bankalar | Türü |
|---|---|
| Ziraat Bankası | Mevduat |
| Halk Bankası | Mevduat |
| Vakıfbank | Mevduat |
| Ziraat Katılım Bankası | Katılım |
| Vakıf Katılım Bankası | Katılım |
| Türk Eximbank | Kalkınma ve Yatırım |
| İller Bankası | Kalkınma ve Yatırım |
| Türkiye Kalkınma Bankası | Kalkınma ve Yatırım |
| Birleşik Fon Bankası | TMSF |
| Adabank | TMSF |
Devlet bankaları hangileri?
Yukarıdaki devlet bankaları listesinden de göreceğiniz üzere, Ziraat Bankası, Halk Bankası, Vakıfbank, Vakıf Katılım, Ziraat Katılım, Türk Eximbank, İller Bankası, Türk Kalkınma Bankası, Birleşik Fon Bankası ve Adabank devlete ait bankalardır.
Kamu mevduat bankaları:
- Ziraat Bankası
- Halk Bank
- Vakıfbank
Kamu katılım bankaları:
- Ziraat Katılım
- Vakıf Katılım
Kamu mevduat bankaları:
- Türk Eximbank
- İller Bankası
- Türkiye Kalkınma Bankası
Fona devrolan bankalar:
- Birleşik Fon Bankası
- Adabank
Devlete ait 10 bankayı ”kamu bankası” olarak kabul etsek de bu bankaların ortaklık yapıları değişiklik gösterebilmektedir. Bu bankaların ”devlet bankası” olarak adlandırılmalarının temel nedeni, devlete ait herhangi bir kuruma ait olmalarıdır. Örnek vermek gerekirse, Ziraat Bankası ortaklık yapısını incelediğimizde bütün payların Hazine Müsteşarlığı‘na ait olduğunu görürüz. Öte yandan Vakıfbank’ın ortaklık yapısına baktığımızda Vakıflar Genel Müdürlüğü, Vakıfbank hisselerinin çoğuna sahiptir. Ya da İller Bankası ortaklık yapısına baktığımızda, belediyeler ve il özel idarelerini görebiliriz. Özetle devlet bankalarının tamamı doğrudan hazineye bağlı değildir.
Bu yazımızda ”Kamu bankaları hangileridir?” sorusunu cevapladık. Devlet bankalarına ilişkin görüşlerinizi aşağıda yer alan yorum bölümü aracılığıyla bizlere iletebilirsiniz.
About Author
Can Balkan
Finans sektöründe çalıştığım 10 yıl boyunca edindiğim tecrübeleri okuyucularımla paylaşıp, ülkemizin finansal okuryazarlık seviyesini artırmayı amaçlıyorum. Kişisel finans konusunda paylaştığım bilgiler ile okuyucularımın para ile ilgili bütün soru ve sorunlarına cevap vermeye ve para konusunda bilinçlerini yükseltmeye çalışmaktayım. Siz de finansal konular ile ilgili bütün sorularınızı aşağıda yer alan yorum kutusu aracılığıyla bana iletebilirsiniz. Burada yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.
Merhaba . Verdiginiz bilgiler icin sagolun . Sorum su :
Bir ulkenin bankacilik sistemini saglam ve saglikli olmasi icin kamu bankalarinin olmasi gereklimidir ?
Ulkemizde gecmisde ve su anda bile bircok yolsuzluk iddialari cogu zaman kamu bankalari ile iliskili . 2001 krizinde kamu bankalarinin vaziyeti hala hafizamizda . Sizce bunun nedeni nedir ?
Merhaba,
Sorunuzun cevabı çok uzun tartışmalar gerekitirir. Ama ülkemizdeki örneklerinden ilerleyelim. Türkiye’de kamu bankaları genellikle özel amaçlı kurulmuştur. Örneğin Halk Bankası’nın amacı Esnaf ve Sanatkarları desteklemek, ya da Ziraat Bankası’nın amacı çiftçileri desteklemek gibi. Özel sermayenin belirli sektörleri desteklemekte gönülsüz kaldığı yerlerde, devlet bu işin finansmanını sağlamak için kamu bankası kurabilir. Kamu bankaları kamu görevi üstlendikleri için bu görevlerden kaynaklı zarar da yazabilirler. Ama kimi zaman kötüye kullanım da görebiliyoruz. Hortumlamalar, ya da çıkar gruplarına yakın kişilere usulsüz kredi kullandırımları, vs.
Bugüne baktığımızda, ülkemizdeki bankacılık sistemi içerisinde kamu bankaları aktif büyüklüğü açısından ülkemiz bankacılık sistemi içerisinde önemli bir rol onamaktadırlar. Benim şahsi görüşüm, özellikle Halk, Vakıf ve Ziraat’ın özelleştirilmesi gerekliliğidir. Devlet yine eskiden olduğu gibi gerekirse mikro ölçekli bankalar kurarak riskli görünen sektörlere kredi akıtabilir. (Esasında bunun için ayrıca bir banka kurmaya bile gerek yok. Var olan bir banka içerisinde özel ihtisas bölümü kurulabilir.) Bugün ülkemizde stratejik olarak en önemli sektörler, turizm, tarım ve sanayiidir. Bu alanlar özel sermayeli bankalar tarafından yeterince fonlanmaktadırlar. Fonlama açığı olan veya gelişimi stratejik olan sektör ise teknolojidir. Bugün devlet kuracağı özel fonlar veya kendi yatırım bankaları aracılığıyla start-up’lara yatırım yapmalıdır.
Konudan konuya atlıyorum. Ama en başında da söylediğim gibi çok uzun tartışmalar gerektiriyor. Üzerinde uzun uzadıya düşünülmesi lazım.
Merhaba. Kardeşim bana piyangodan ikramiye çıktı. Parayı tahsil etmeye gittiğimde direk banka hesabına havale ettirmek istiyorum fakat parayı aldığıma dair imza atmadan önce paranın hesabıma geçtiğinden nasıl emin olabilirim daha doğrusu nasıl öğrenirim teşekkürler.
Hayırlı olsun.
Muhatabınız Milli Piyango İdaresi ise herhangi bir usulsüzlük beklemeyin. Bu işleri bir noter veya avukat vasıtası ile yapmanız işinizi kolaylaştırabilir.
İkramiye tutarının büyüklüğünü bilmiyorum, lakin naçizane bir kaç tavsiyede bulunmak isterim.
– Eşinize dostunuza bu ikramiye olayından bahsetmemenizde fayda var. Yancılar çoğalır.
– Profesyonellerle çalışın. Kendinize kurumsal bir bürodan avukat bulun. Avukata karşı da dikaktli olun.
– İyi bir banka ve yatırım danışmanı bulun. Paranızın büyüklüğü ile doğru orantılı olarak bankacıların ilgisi de artacaktır. Bankaların, Özel Bankacılık departmanları sizinle ilgilenir. Bankacılara karşı da dikkatli olun.
– Hayatınızın geri kalanını bu parayı nasıl hızlı bir şekilde yerimden ziyade, bu parayı nasıl artırabilirime odaklanarak geçirin.
Bol şans.
Teşekkür ederim kardeşim